Dijitalleşen süreçler, yasal açıdan da pek çok yeniliği zorunlu kılıyor. Günümüzde tebligatların e-tebligat vasıtasıyla çok daha hızlı gönderildiği, bazı sözleşmelerin dijital kanallar vasıtasıyla anında imzalanabildiği, e-haciz gibi uygulamaların yaygınlaştığı bir ortam söz konusu. Bütün bu dijitalleşmenin odağında ise e-imza var. O halde, e-imza yani elektronik imza kavramını yakından inceleyelim.
E-imza, elektronik ortamda yapılan işlemlerin güvenliğini ve doğruluğunu sağlamak amacıyla kullanılan dijital bir imza olup yapısal anlamda elektronik veri işlevi taşır. Yapısı gereği başka bir elektronik veriye eklenen ya da elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan, kimlik doğrulama amacıyla kullanılan bir elektronik veridir. Elektronik imza, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu'na göre elle atılan imza ile aynı hukuki geçerliliğe sahiptir.
E-imza ile bankalar, finans kurumları, kamu kuruluşları, yüksek bilgi güvenliği gerektiren organizasyonlar, üniversiteler ve sigorta şirketleri gibi pek çok farklı alanda işlem yapabilirsiniz. E-devlet üzerinden işlem yaparken, kamu kurumları arasında işlem gerçekleştirirken ya da sınav başvuruları gibi çeşitli başvurular sırasında e-imza kullanılabilir.
E-imza başvuru süreci aslında oldukça kolay ilerleyen işlemler bütünüdür. Resmî işlemleri daha hızlı gerçekleştirebileceğiniz e-imza sahibi olabilmek için başvurunuzu dikkatlice tamamlamalısınız. Başta PTT KEP sistemi olmak üzere e-imza sağlayıcı platformlardan herhangi birini kullanarak başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.
Genel adımları ile e-imza başvuru aşamaları şu şekildedir:
Bireysel e-imza başvuruları için talep edilen belgeler üç ayrı kategoridedir:
2024 yılı itibarıyla e-imza ücret tarifesi aşağıdaki gibidir:
E-imzanızı aldıktan sonra kullanabilmek için belirli kurulum adımlarını takip etmeniz gerekir. İlk olarak “e-Devlet Kapısı e-İmza Uygulaması” isimli uygulama bilgisayara indirilmelidir. Program indirildikten sonra kurulmalı, kurulum sonrasında ise elektronik imza ile eşleşen kimlik numarasını girerek sisteme giriş yapılmalıdır. Bu aşamadan sonra sizden bir kod istenecektir.
İnternet tarayıcınız üzerinden e-devlet kapısına gidip “elektronik imza” bölümünün kimlik doğrulama sistemini kullanarak bir işlem kodu almalısınız. Bu kodu bilgisayarınıza indirdiğiniz uygulamaya girerek kimliğinizi teyit edebilir ve imzalama işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
E-imzanızı kullanırken dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar vardır:
Dijital ortamda belgeleri sorunsuz imzalamanızı sağlayan bu sistemi kullanabilmeniz için aktive etmeniz gerekir. Hizmet sağlayıcılara göre özelleştirilebilen aktivasyon işlemleri genelde başvurunuz tamamlandıktan sonra size ulaştırılacak dijital sertifikanızı içeren USB ya da kart okuyucuya yerleştirilmiş bir çip aracılığıyla tamamlanır.
Bu USB veya kart okuyucuyu bilgisayarınıza bağlayıp sağlayıcınızın önerdiği programı ilgili kılavuz uyarınca yüklemeli, ardından size verilen kullanıcı adı ve şifre ile (USB / kart okuyucu hâlâ cihazınıza bağlıyken) uygulamaya giriş yapmalısınız.
Bu adımlar sonrasında aktivasyon işlemi tamamlanacaktır.
E-imza şifrenizi ya da bir başka ifadeyle PIN kodunuzu birkaç kez yanlış girdiyseniz şifreniz kilitlenecektir. Elektronik imza için yeni şifre almak veya kilidinizi açmak için e-imza servis sağlayıcınızın yönergelerine uymanız gerekir.
Elektronik imzanızın geçerlilik süresi bitmek üzereyken servis sağlayıcınız size bir hatırlatma gönderecektir. Hatırlatmadaki yönergeleri uygulayarak e-imza sürenizi uzatabilirsiniz.
En çok sorulan sorulardan birisi de elektronik imzanın güvenli olup olmadığıdır. Şifrenizi çaldırmadığınız sürece e-imza uygulaması oldukça güvenlidir. Şifre / veri hırsızlığı gibi bir durumdan şüpheleniyorsanız servis sağlayıcınızla mutlaka iletişim kurmanızı öneririz.
Ticari işlemler için merak edilen bir diğer kavram ise vergi levhasıdır. “Vergi Levhası Nedir, Nasıl Alınır?” başlıklı yazımız ile bu kavrama dair aradığınız her bilgiye ulaşabilirsiniz.