Yemek Fişi ve Yemek Çekinin Muhasebe Kaydı

Yemek Çeki ve Yemek Fişinin Avantajları Nelerdir?

Günümüzde işletme sahiplerinin çalışanlarına sunmuş olduğu öğle yemeği yan hakkı, günlük yemek bedeli ücretinin nakit olarak ödenmesi ve yemek fişi toplatılması, yemekhane hizmetinin olması veya günümüzde artık Ticket Restaurant gibi bir yemek kartına dönüşmüş olan yemek çeki, yemek kuponu ile sağlanmaktadır. Bu ödeme çeşitlerinden yemek kartını tercih eden işverenler neredeyse yemek gideri kadar vergi avantajına sahip olur, çalışan başına yılda ortalama 35.000 TL tasarruf eder.

Elden nakit verip, çalışandan yediği öğle yemeğinin yemek fişini getirmesini istemek, bunu giderleştirmek için uzun muhasebe işlemleri yapmak ise ilerleyen teknoloji ile birlikte daha eski ve daha zahmetli dolayısıyla daha az tercih edilen bir sistem haline gelmiştir. Örneğin bir şirketin sadece 5 çalışanı olsa bile, haftanın 5 günü yemek yiyen çalışanlar için ayda 100 fişin eksiksiz, yırtık olmadan ve mürekkebi uçmamış şekilde toplanması, işlenmesi ve kanunlar gereği 5 yıl boyunca saklanması gerekmektedir. Ayrıca vergi usulsüzlüğü kapsamına girmemesi adına toplanan yemek fişinin gerçekten öğle saatlerinde kesilmiş ve bir öğle yemeği öğününü temsil ediyor olması gerekmektedir. Tüm bu sebeplerden ötürü yemek fişi toplamak, yemek kartı kullanımı ile kıyaslandığında çok daha az avantaja sahip zahmetli bir yöntemdir.

Ödeme sistemi ne olursa olsun tasarruf haricinde, işverenin sağlamayı amaçladığı en önemli avantajlardan biri de çalışanların motivasyonudur. Çalışanlar şirketlerinin anlaştığı yemek kartı firmalarının üye restoran ve kafelerinde kendi tercihlerine göre özgürce yemeklerini yiyebilmektedir. Bu dilediğini yiyebilme özgürlüğü ise yapılan araştırmalarda da görüldüğü üzere çalışan motivasyonunu olumlu şekilde etkilemekte, en az %10 oranında artış sağlamaktadır.

Yemek Çeki Vergi İstisnası Ne Kadar?

2024 yılı için gelir vergisinden istisna tutulacak günlük yemek ücreti, Resmi Gazete’de tebliğ edildi. 2023 günlük yemek bedeli istisnasına göre %54,54 oranında artırılarak 110 TL'den  170 TL'ye yükselerek %10 KDV dahil 187 TL oldu.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi yemek çeki günümüzde artık Ticket Restaurant gibi yemek kartlarına dönüşmüştür. İşletme sahiplerinin çalışanları için yemek kartı üzerinden öğle yemeği bedeli ödemesi durumunda 2024 yemek ücreti günlük KDV dahil 187 TL Gelir Vergisi’nden istisna  tutulmaktadır. Üstelik Yemek Çeki Vergi İstisnası (Yemek Kartı Vergi İstisnası) ile firmalar ayrıca SGK işveren primi, SGK işçi primi, Gelir Vergisi ve Damga Vergisinden istisna tutulmakta; ayrıca KDV indiriminden de yararlanmaktadırlar. Böylece şirketler çalışan başına yılda 35.000 TL’ye kadar vergi tasarrufu sağlayabilmektedirler.

Yemek Çeki İstisnası Nasıl Uygulanır?

İşletme sahiplerinin çalışanlarının günlük yemek ücretlerini nakit olarak ödemesi gelir vergisine tabidir. Ancak SGK tarafından, iş günü bazında günlük asgari ücretin %6’sı kadarı, 2024 yılı için 39 TL, prime esas kazanç (PEK) matrahından istisnadır. Bu tutarı aşan kısım için  SGK primi hesaplanır.

İşletme sahiplerinin çalışanlarının günlük yemek ücretlerini yemek kartı ile ödemesi durumunda ise devlet yapılan ödemeyi Gelir Vergisi, SGK İşveren Hissesi, SGK İşçi Primi ve Damga Vergisinden istisna tutar. Bu da şirketler için %100 vergi tasarrufu demektir!

Yemek kartlarının veya çeklerinin kullanımında uyulacak belge düzeni 381 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinin 1.3. Bölümünde aşağıdaki şekilde açıklanmıştır.

“ 1.3. Özel Kartlar ve Yemek Çeklerinin Kullanımına İlişkin Belge Düzeni

Özel kartları ve yemek çeklerini çıkaran firmalar tarafından, hizmet alımında kullanılacak bedellerin karta yüklendiği veya çeklerin satıldığı tarihten itibaren yedi gün içinde, bu kartları veya çekleri  personeline vermek üzere alan işletmeler adına fatura düzenlenecektir.

Yemek bedellerinin;

- Özel kartlar kullanılarak ödenmesi durumunda satış noktası terminalinden alınan iki adet bilgi fişinden birinin kart sahibine verilmesi, diğerinin ise hizmet işletmesinde kalması,

- Yemek çekleri kullanılarak ödenmesi halinde yemek çekinin dip koçanının hizmet alan personelde, diğerinin ise hizmet işletmesinde kalması

şartlarıyla, hizmetten yararlanan personele ayrıca Vergi Usul Kanununda belirtilen belgelerden herhangi birinin (ödeme kaydedici cihaz fişi, perakende satış fişi veya fatura) verilmesine gerek bulunmamaktadır.

Anlaşmalı hizmet işletmelerinin, bedeli özel kartlar veya yemek çekleri kullanılarak ödenen hizmetler için, özel kartları veya yemek çeklerini satışa sunan firmalar adına hizmetin tamamlandığı tarihten itibaren yedi gün içinde fatura düzenlemeleri gerekmektedir.

Ancak, ödemenin söz konusu özel kartlar veya yemek çekleri ile yapılması sırasında bu belgelerden birinin sehven düzenlenmesi halinde mükerrerliğin önlenmesi bakımından düzenlenen belgenin iptali gerekecektir. İptal işlemi, anlaşmalı hizmet işletmelerince söz konusu özel kartları veya yemek çeklerini satışa sunan firmalara düzenlenecek faturalarla, doğrudan özel kartları veya kendi bastırdığı yemek çeklerini satan hizmet işletmelerince ise bunların satışı sırasında düzenlenmiş olan faturalarla bağlantı kurulmak suretiyle gerçekleştirilecektir.

Diğer taraftan, söz konusu organizasyon dolayısıyla özel kartları ve yemek çeklerini çıkaran firmalar veya anlaşmalı hizmet işletmelerinin birbirlerinden komisyon vb. hizmet bedelleri almaları halinde ayrıca bu bedeller için fatura düzenleneceği tabiidir.”

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde çalışanlarına yemek kartları veya çeki ile yemek imkânı sağlayan şirketler; yemek kartı hizmeti veren işletmelerden aldıkları faturaları ilgili hesaplara gider kaydederler, söz konusu faturadaki KDV tutarının tamamını da indirilecek KDV olarak dikkate alırlar. Dolayısıyla, personeline yemek kartı veya çeki veren işletmeler hem KDV indirim imkânı elde eder hem vergi ve SGK istisnalarından yararlanır hem de muhasebe işlem kolaylığı avantajını kullanırlar.

Yemek Fişiyle Yapılan Alımlardaki KDV'nin Ne Kadarı İndirilebilir?

Peki, yemek kartı veya yemek çeki vermek yerine çalışanların getirdiği perakende satış fişi veya fatura ile tevsik edilen yemek bedellerinin çalışanlara ödenmesi işlemi nasıl muhasebeleştirilir, bu fiş veya faturadaki KDV’ler indirilebilir mi?

Çalışanların getirdiği fiş veya fatura bedellerinin bu çalışanlara ödenmesi şeklindeki uygulamaya konu bedeller vergi mevzuatı “ücret”  olarak kabul edildiği için söz konusu bedellerin KDV dahil tutarı çalışana verilmiş net ücret olarak değerlendirilerek bu ödemenin brüt tutarı bulunmak suretiyle bordroya dahil edilmesi ve bu tutar üzerinden vergi kesintisi yapılması gerekmektedir. Ayrıca ilgili fiş veya faturadaki KDV dahil tutarlar ücret gideri olarak işverenin muhasebe kayıtlarında yer alması gerektiğinden, bu belgelerde yer alan KDV tutarları işveren tarafından indirilecek KDV olarak da kullanılamayacaktır.

Yemek Fişi ve Yemek Çekiyle Yapılan Alımların Muhasebe Kaydı Nasıl Olur?

Eğer çalışanların getirdiği yukarıdaki şekildeki fiş veya faturalar ücret geliri olarak dikkate alınmayıp doğrudan gider yazılıp KDV tutarları da indirilecek KDV olarak kayıtlara intikal ettirilirse ne olur? Böyle bir durumda; bordroya yansıtılmayan gelir unsurunun varlığı, bordronun eksik veya hatalı olması, haksız yere KDV indirimi yapılması gibi nedenlerle vergi, iş ve sosyal güvenlik mevzuatı açısından ağır idari para cezalarına muhatap olunması söz konusu olabilecektir. Ayrıca, indirim konusu yapılmaması gerekirken indirilen KDV ve ücret geliri kesintisine tabi edilmeyen ücret geliri nedeniyle de söz konusu vergilerin vergi ziyaı cezalı olarak ilgili işletmeden talep edilmesi şeklinde bir müeyyide ile de karşı karşıya kalınması büyük olasılıktır.  

Ticket Restaurant, Ticket Car ve Ticket Compliments gibi finansal çözümlere ihtiyaç duyuyorsanız hemen tıklayın ve Edenred dünyası ile tanışın