İbraname Nedir? Alacak Verecek İşlemlerinde Önemli Belge
İNSAN KAYNAKLARI

      Offboarding (işten çıkış işlemleri) Ne Demek?

Eklenme: 16.11.2023 Güncelleme: 20.05.2024
7 dakika okuma süresi
Ana sayfa > Blog >            Offboarding (işten çıkış işlemleri) Ne Demek?
 

 

Bir çalışanın mevcut iş yerinden ayrılma sürecindeki işten çıkış işlemlerine offboarding denir. Çalışanın işten ayrılma kararını almasından ayrılış tarihine kadar geçen bu sürenin tamamı offboarding sürecine dahildir. İşveren veya çalışan isteği fark etmeksizin tüm işten ayrılma nedenlerinde offboarding yapılabilir. Offboarding sürecine şirketteki insan kaynakları ekibi, yöneticiler, takım liderleri ve işi devreden kişinin çalışma arkadaşları katılabilir. Bu sayede ilgili çalışanın sağlıklı ve düzenli bir şekilde işten ayrılması, gerekli ekipmanları teslim etmesi ve iş devrini gerçekleştirmesi mümkündür.

 

İşten Çıkış İşlemi Nasıl Yapılır?

Hem işten ayrılan çalışanın hem de işverenin haklarının korunması açısından işten çıkış işleminin önemi büyüktür. İnsan kaynakları tarafından yürütülen bu süreç, çalışanın veya veya işverenin iş sözleşmesi fesih bildirimi yapması ile başlar. Ardından çalışanın talebi ve şirket politikaları değerlendirilerek işten ayrılma tarihi netleştirilir. İşten ayrılacak çalışan ile son kez çıkış mülakatı yapılır. Bu mülakatta çalışanın geribildirimleri alınır, şirketteki geçirdiği süre zarfında pozisyonu ve şirketi değerlendirmesi beklenir. Ardından çalışanın üzerine zimmetli olan bilgisayar, telefon, monitör ve benzeri tüm ekipmanlar çalışan tarafından eksiksiz bir şekilde iade edilir. Şirketin IT departmanı ise ayrılan çalışanın şirket bilgilerine erişmemesi için sistemsel yetkilerini geri alır ve güvenliği sağlar.

Çalışanın işten ayrılacağı son günlerde ise iş arkadaşları ve yöneticiler ile vedalaşma yapılabilir. Tüm bu ekipman teslimi, vedalaşma ve iş devrinin ardından insan kaynakları departmanı tarafından işten ayrılma belgeleri hazırlanır. Bu evraklara işten çıkış belgesi, çalışma belgesi, son bordro ile referans mektubu dahildir. Aynı zamanda işten ayrılan çalışanın son maaşına ait hak ettiği ücret hesaplanır, varsa kıdem tazminatı, yıllık izin ödemesi ve diğer yan haklara ait ücretler eklenir. Son olarak çalışan tarafından İbraname imzalanır ve böylece çalışan gerekli tüm ödemeleri işverenden aldığına taahhüt eder.

 

İşten Çıkış İşlemleri Ne Kadar Sürer?

Sigortalılığı mevcut iş yerinde sona eren bir çalışan için işten ayrılış bildirgesi düzenlenmeli ve SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu)’na iletilmelidir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre işveren, çalışanın işten çıkışı halinde 10 gün içerisinde SGK çıkışını tamamlamalıdır. Belirlenen yasal süre olan 10 günün aşılması durumunda ise işverene idari para cezası uygulanr. Bu tutar ise asgari ücretin 1/10’u olarak belirlenmiştir.

 

Aynı Gün İçinde İşten Çıkış Yapılır mı?

Bir çalışan işten ayrıldığında işverenin 10 gün içerisinde bu durumu SGK’ya bildirme zorunluluğu vardır. Fakat çalışan ve işverenin anlaşması durumunda aynı gün içinde işten çıkış yapılması mümkündür. Çalışanın SGK sisteminde kayıtlı bir telefon numarası olması durumunda işe giriş ve işten ayrılış durumları telefonuna SMS olarak iletilir. Böylece çalışanın ilgili tarihleri e-devlet üzerinden ya da telefonuna gelen SMS’lerden kolayca takip etmesi mümkündür.

 

İşten Çıkınca Sisteme Ne Zaman Düşer?

İşten ayrılan çalışanların SGK çıkışlarının sisteme düşme süresi şirketin ayrılış bildirgesi tarihine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örneğin, ayrılış tarihinden hemen sonra iletilen bildirgeler birkaç gün içerisinde sistemde gözükse de 10 gün bekletilen bildirgeler daha geç gözükebilir. Bu durum tamamen şirketin uyguladığı politikaya bağlıdır. Dolayısıyla çalışanın en az 10 gün beklemesi ve sistemden düzenli olarak kontrol etmesi gerekir.

 

Offboarding’in Hukuksal Süreci Nasıl İşler?

Offboarding süreci 4857 Sayılı Türk İş Kanunu kapsamındaki yönetmelikler ile düzenlenir. İşten çıkış, işveren veya çalışanın iş sözleşmesini feshetmesi nedeniyle gerçekleşebilir. Bu kanuna göre hem işverenlerin hem de çalışanların sorumluluklarını yerine getirmesi gerekir. İşten çıkış belgesinde çalışanın ayrılma nedeni ve işten ayrıldığı tarih açıkça belirtilmelidir. Aynı zamanda çalışanın işten ayrıldığı tarihe kadar hak ettiği tüm ücret, yıllık izin, prim ve diğer yan hakları ödenmelidir. Aksi takdirde bildirim süreleri, kıdem tazminatları, mesailer, pozisyon tanımları ve diğer pek çok konuda anlaşmazlıklar ortaya çıkabilir. Taraflar, dava yolu ile birbirlerinden tazminat talep etme hakkına sahiptir.

 

İK, Başarılı Bir İşten Ayrılma Sağlamak İçin Ne Yapmalıdır?

İK, yalnızca onboarding süreçlerinde değil offboarding sürecinde de işveren markasını yönetmek, çalışan/ işveren haklarını korumak ve iş devrinin tamamlanmasını sağlamak için önemli rol oynar. İK, başarılı bir offboarding süreci yönetmek için çalışanın ayrılış bildiriminin ardından gerekli duyuruyu yapar, çıkış mülakatı organize eder, iş devri için destek sağlar ve çıkış belgelerini hazırlar. Aynı zamanda İK’nın işten ayrılacak çalışanın şirkete ait ekipmanlarını eksiksiz teslim ettiğine emin olması gerekir. Tüm bunların yanı sıra işten ayrılacak çalışana İK tarafından vedalaşma organizasyonu düzenlenmesi mümkündür. Bu sayede çalışana minnettarlık gösterilebilir, ondan alınan geribildirimler ile mevcut süreçler iyileştirilebilir.

Edenred ile çalışan sayınız fark etmeksizin %100’e varan vergi istasından yararlanarak tasarruf elde etmeniz mümkün! Siz de çalışanlarınıza Türkiye’nin en çok tercih edilen yemek kartı Ticket Restaurant’ı sunmak için Edenred müşterisi olabilir, ayrıcalıklardan yararlanabilirsiniz.